Câu chuyện xảy ra đầu thế kỷ 20, ở một làng quê nghèo bị nạn đói hoành hành, Lê Văn Đó đánh liều đột nhập nhà Bá Hộ Cao ăn cắp nồi cháo heo để cả nhà chống đói. Việc trộm thất bại, Đó bị kết án 10 năm tù. Không chịu nổi cảnh bất công, Đó vượt ngục, nhưng không thành, án chồng án, chung thân, đày đi Côn Đảo. Ở Côn Đảo, Đó nhận được tin cô Lụa (hôn thê của Đó) bị Bá Hộ Cao làm nhục nên đã gieo mình xuống sông tự vẫn. Khi hay tin dữ, Đó và một nhóm bạn tù tổ chức vượt ngục về đất liền nhằm hỏi tội Bá Hộ Cao. Cuộc vượt ngục thành công nhưng việc báo thù bất thành. Đó cùng vài huynh đệ khác trốn thoát trong sự truy bắt ráo riết của nhà cầm quyền.Một đêm mưa gió, Đó lạc vào một ngôi chùa trong tình trạng tồi tệ và được hòa thượng Chánh Tâm cứu sống. Nửa đêm, Đó đánh cắp bộ bình trà quí bằng ngọc lựu của hòa thượng rồi bỏ trốn. Sáng hôm sau Đó bị bắt đưa trở lại chùa để hòa thượng Chánh Tâm xác nhận tang vật. Không ngờ hòa thượng nhận bộ bình trà là do ông tặng cho Đó. Nghĩa cử này của hòa thượng đã đánh thức nhân tâm của Đó. Từ đó, Đó biến thành con người khác hẳn. Được hòa thượng dạy dỗ và giúp vốn, Đó mua trang trại, xây dưỡng đường nuôi người nghèo, cơ nhỡ (trong đó có vợ chồng Bá Hộ Cao bị phá sản). Đó lấy tên Chánh Tâm, trở thành một “quí ông”. Còn “nhân vật Đó”, tên tù khổ sai vượt ngục đang bị truy nã gắt gao thì không còn ai biết đến…Tuy nhiên, Đó có được sống yên ổn dưới cái tên Chánh Tâm hay không và sự thật về cái chết của cô Lụa như thế nào…

Ngọn Cỏ Gió Đùa